Những dại án làm rúng dộng ngành ngân hàng 20 năm qua Ngành ngân hàng, những bài học sau 8 năm… đại án
Đã có rất nhiều lãnh đạo cấp cao ngành
ngân hàng đã bị khởi tố. Trước đó, hàng loạt các đại án gây thiệt hại
nhiều nghìn tỷ đồng cũng được xét xử như vụ Bầu Kiên, Huyền Như,
Agribank, Epco Minh Phụng, Ngân hàng Việt Hoa...
Ngày 8/9, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can đối với ông Đặng Thanh Bình, sinh năm 1954, nguyên Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điều 285, Bộ luật Hình sự.
Ông Bình bị khởi tố, cấm đi khởi nơi cư trú vì liên quan đến vụ án Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Tổ giám sát của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đặt tại Ngân hàng Xây dựng (VNCB) và một số đơn vị, tổ chức thuộc Ngân hàng Nhà nước. Đây là lần đầu tiên, một cán bộ ngân hàng cấp cao đến Phó Thống đốc bị khởi tố.
Và trước vụ việc này, nhìn lại lịch sử ngành ngân hàng từ năm 1997 tới nay cũng có rất nhiều đại án làm rúng động thị trường.
Vụ án EPCO – Minh Phụng
Vụ án Epco-Minh Phụng là một trong những vụ án kinh tế nổi tiếng trong thập niên 90 của thế kỷ trước. Vụ án đã gây thiệt hại kinh tế rất lớn cho một số bên liên quan, đặc biệt là các ngân hàng cấp tín dụng, với số tài sản, tiền phải thi hành án gần 6.000 tỷ đồng. Hai công ty Epco và Minh Phụng phải bồi thường và thanh toán các khoản nợ cho 6 ngân hàng gồm Incombank (nay là VietinBank), Vietcombank, Eximbank, Saigonbank, Ngân hàng Đại Nam và Ngân hàng Gia Định (nay là Vietcapitalbank) tổng số tiền gần 6.000 tỷ đồng và 32,6 triệu USD…
Vụ án đã khiến những đại gia có tiếng và nhiều cán bộ ngành ngân hàng phải vào tù vì những sai phạm trong quản lý tài chính, vi phạm các quản lý nhà nước. Trong vụ án này, tòa án đã tuyên 6 án tử hình (sau đó 2 trong 6 người được giảm xuống chung thân) trong đó có 2 cán bộ ngân hàng là Phạm Nhật Hồng (nguyên Phó giám đốc VietinBank chi nhánh TPHCM); Nguyễn Ngọc Bích (nguyên phó giám đốc Vietcombank chi nhánh TPHCM). Có 6 bị cáo khác bị tuyên án chung thân và các mức án khác nhau dành cho các bị cáo còn lại.
Ngày 8/9, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can đối với ông Đặng Thanh Bình, sinh năm 1954, nguyên Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điều 285, Bộ luật Hình sự.
Ông Bình bị khởi tố, cấm đi khởi nơi cư trú vì liên quan đến vụ án Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Tổ giám sát của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đặt tại Ngân hàng Xây dựng (VNCB) và một số đơn vị, tổ chức thuộc Ngân hàng Nhà nước. Đây là lần đầu tiên, một cán bộ ngân hàng cấp cao đến Phó Thống đốc bị khởi tố.
Và trước vụ việc này, nhìn lại lịch sử ngành ngân hàng từ năm 1997 tới nay cũng có rất nhiều đại án làm rúng động thị trường.
Vụ án EPCO – Minh Phụng
Vụ án Epco-Minh Phụng là một trong những vụ án kinh tế nổi tiếng trong thập niên 90 của thế kỷ trước. Vụ án đã gây thiệt hại kinh tế rất lớn cho một số bên liên quan, đặc biệt là các ngân hàng cấp tín dụng, với số tài sản, tiền phải thi hành án gần 6.000 tỷ đồng. Hai công ty Epco và Minh Phụng phải bồi thường và thanh toán các khoản nợ cho 6 ngân hàng gồm Incombank (nay là VietinBank), Vietcombank, Eximbank, Saigonbank, Ngân hàng Đại Nam và Ngân hàng Gia Định (nay là Vietcapitalbank) tổng số tiền gần 6.000 tỷ đồng và 32,6 triệu USD…
Vụ án đã khiến những đại gia có tiếng và nhiều cán bộ ngành ngân hàng phải vào tù vì những sai phạm trong quản lý tài chính, vi phạm các quản lý nhà nước. Trong vụ án này, tòa án đã tuyên 6 án tử hình (sau đó 2 trong 6 người được giảm xuống chung thân) trong đó có 2 cán bộ ngân hàng là Phạm Nhật Hồng (nguyên Phó giám đốc VietinBank chi nhánh TPHCM); Nguyễn Ngọc Bích (nguyên phó giám đốc Vietcombank chi nhánh TPHCM). Có 6 bị cáo khác bị tuyên án chung thân và các mức án khác nhau dành cho các bị cáo còn lại.
Tăng Minh Phụng (ảnh Internet)
Vụ án Ngân hàng Việt Hoa
Vụ án xảy ra vào những năm cuối thế kỷ 20 đầu thế kỷ 21 với 58 người bị khởi tố về tội tham ô, cố ý làm trái và lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ông Trương Kiệt Tường nguyên Tổng giám đốc Việt Hoa và Tào Bình Thâm nguyên giám đốc chi nhánh Hùng Vương qua đời do bệnh nên được đình chỉ, còn 8 bị can khác bỏ trốn nên cũng đình chỉ điều tra.
Cáo trạng cho thấy, để rút tiền của Việt Hoa, Trần Tuấn Tài (nguyên Chủ tịch HĐQT Việt Hoa), Trương Kiệt Tường (nguyên Tổng giám đốc Việt Hoa), Nguyễn Văn Minh (nguyên Phó tổng giám đốc Việt Hoa), Phùng Ngọc Lợi (nguyên giám đốc Công ty THNN XNK tổng hợp Long An) cùng nhiều người khác dùng các thủ đoạn gian dối chiếm đoạt của Nhà nước và công dân hơn 293 tỷ đồng và 84 triệu USD. Trong đó, tham ô của Nhà nước là 213 tỷ đồng và 69 triệu USD, lừa đảo chiếm đoạt tài sản XHCN 15 triệu USD và 15 tỷ đồng; lừa đảo của công dân 65 tỷ đồng.
Năm 2002 khi xét xử, có 4 bị cáo lĩnh án cung thân (gồm Phùng Ngọc Lợi, Lô Ký Ngươn, Nguyễn Hữu Thanh và Nguyễn Văn Minh), 16 bị cáo được hưởng án treo, 2 người được thả tự do tại tòa còn các bị cáo khác bị các mức án khác nhau.
Cho đến nay, cái tên Ngân hàng Việt Hoa vẫn tồn tại mà chưa thể phá sản do vẫn chưa trả nợ xong.
Vụ án xảy ra vào những năm cuối thế kỷ 20 đầu thế kỷ 21 với 58 người bị khởi tố về tội tham ô, cố ý làm trái và lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ông Trương Kiệt Tường nguyên Tổng giám đốc Việt Hoa và Tào Bình Thâm nguyên giám đốc chi nhánh Hùng Vương qua đời do bệnh nên được đình chỉ, còn 8 bị can khác bỏ trốn nên cũng đình chỉ điều tra.
Cáo trạng cho thấy, để rút tiền của Việt Hoa, Trần Tuấn Tài (nguyên Chủ tịch HĐQT Việt Hoa), Trương Kiệt Tường (nguyên Tổng giám đốc Việt Hoa), Nguyễn Văn Minh (nguyên Phó tổng giám đốc Việt Hoa), Phùng Ngọc Lợi (nguyên giám đốc Công ty THNN XNK tổng hợp Long An) cùng nhiều người khác dùng các thủ đoạn gian dối chiếm đoạt của Nhà nước và công dân hơn 293 tỷ đồng và 84 triệu USD. Trong đó, tham ô của Nhà nước là 213 tỷ đồng và 69 triệu USD, lừa đảo chiếm đoạt tài sản XHCN 15 triệu USD và 15 tỷ đồng; lừa đảo của công dân 65 tỷ đồng.
Năm 2002 khi xét xử, có 4 bị cáo lĩnh án cung thân (gồm Phùng Ngọc Lợi, Lô Ký Ngươn, Nguyễn Hữu Thanh và Nguyễn Văn Minh), 16 bị cáo được hưởng án treo, 2 người được thả tự do tại tòa còn các bị cáo khác bị các mức án khác nhau.
Cho đến nay, cái tên Ngân hàng Việt Hoa vẫn tồn tại mà chưa thể phá sản do vẫn chưa trả nợ xong.
Ngân hàng Việt Hoa (ảnh internet)
Vụ án Huyền Như
Vụ án Huỳnh Thị Huyền Như chiếm đoạt hơn 4.911 tỷ xảy ra tại VietinBank là vụ án lớn nhất trong lịch sử ngành Ngân hàng Việt Nam tính đến thời điểm lúc bấy giờ (xử đầu năm 2014) và là một trong những đại án kinh tế lớn nhất với 23 bị cáo hầu tòa cùng 47 luật sư bào chữa.
Nếu xét về số tiền thiệt hại, tuy không bằng vụ Epco Minh Phụng nhưng mức độ thiệt hại thực tế thì lại là lớn nhất trừ trước đến nay, thời gian phạm tội kéo dài từ năm 2007 đến năm 2011. Tổng số tiền các đối tượng đã huy động trong vụ án này lên đến hàng chục ngàn tỷ đồng, thông qua lãi suất cao, đánh tráo hồ sơ, làm giả chứng từ…
Vụ án Huỳnh Thị Huyền Như chiếm đoạt hơn 4.911 tỷ xảy ra tại VietinBank là vụ án lớn nhất trong lịch sử ngành Ngân hàng Việt Nam tính đến thời điểm lúc bấy giờ (xử đầu năm 2014) và là một trong những đại án kinh tế lớn nhất với 23 bị cáo hầu tòa cùng 47 luật sư bào chữa.
Nếu xét về số tiền thiệt hại, tuy không bằng vụ Epco Minh Phụng nhưng mức độ thiệt hại thực tế thì lại là lớn nhất trừ trước đến nay, thời gian phạm tội kéo dài từ năm 2007 đến năm 2011. Tổng số tiền các đối tượng đã huy động trong vụ án này lên đến hàng chục ngàn tỷ đồng, thông qua lãi suất cao, đánh tráo hồ sơ, làm giả chứng từ…
Huỳnh Thị Huyền Như
Huỳnh Thị Huyền Như nguyên là Phó phòng quản lý rủi ro VietinBank chi
nhánh TP.HCM, Quyền Trưởng phòng Giao dịch Điện Biên Phủ, đã lừa đảo
chiếm đoạt tiền của 9 công ty, 4 ngân hàng, 3 cá nhân. Các ngân hàng bị
lừa là VietinBank, ACB, Navibank, TPBank, VIB chi nhánh Tp. Hồ Chí Minh
và 5 công ty Phương Đông, Hưng Yên, An Lộc, SBBS, Hoàn Cầu gần 1.100 tỷ.
Kết thúc phiên tòa năm 2014, Huyền Như bị tuyên án chung thân và chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho các cá nhân, ngân hàng, còn các bị cáo khác lĩnh các mức án khác nhau. Tòa cũng tuyên hủy một phần vụ án liên quan 5 công ty để xét xử lại, cũng như đề nghị điều tra bổ sung Huyền Như tội tham ô.
Nhưng đến tháng 5/2017, một lần nữa tòa án tại TPHCM lại trả hồ sơ để điều tra bổ sung thêm.
Vụ Bầu Kiên và các cựu lãnh đạo ACB
Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên), nguyên phó chủ tịch Hội đồng sáng lập ngân hàng ACB phải hầu tòa năm 2014 vì cố ý làm trái, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, kinh doanh trái phép và trốn thuế. Cùng ra tòa còn có 5 cựu lãnh đạo ACB “cố ý làm trái”. Tổng số tiền thiệt hại do bầu Kiên gây ra được cơ quan điều tra xác định là gần 1.700 tỷ đồng, chưa kể hơn 400 tỷ lỗ kinh doanh vàng. Các cựu lãnh đạo ACB bị cho là cố ý làm trái, chủ trương sai khiến ngân hàng thiệt hại 719 tỷ đồng.
Kết thúc phiên tòa năm 2014, Huyền Như bị tuyên án chung thân và chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho các cá nhân, ngân hàng, còn các bị cáo khác lĩnh các mức án khác nhau. Tòa cũng tuyên hủy một phần vụ án liên quan 5 công ty để xét xử lại, cũng như đề nghị điều tra bổ sung Huyền Như tội tham ô.
Nhưng đến tháng 5/2017, một lần nữa tòa án tại TPHCM lại trả hồ sơ để điều tra bổ sung thêm.
Vụ Bầu Kiên và các cựu lãnh đạo ACB
Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên), nguyên phó chủ tịch Hội đồng sáng lập ngân hàng ACB phải hầu tòa năm 2014 vì cố ý làm trái, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, kinh doanh trái phép và trốn thuế. Cùng ra tòa còn có 5 cựu lãnh đạo ACB “cố ý làm trái”. Tổng số tiền thiệt hại do bầu Kiên gây ra được cơ quan điều tra xác định là gần 1.700 tỷ đồng, chưa kể hơn 400 tỷ lỗ kinh doanh vàng. Các cựu lãnh đạo ACB bị cho là cố ý làm trái, chủ trương sai khiến ngân hàng thiệt hại 719 tỷ đồng.
Bầu Kiên
Sau 2 phiên sơ thẩm và phúc thẩm, Bầu Kiên bị tòa tuyên án 30 năm tù
giam, nguyên Tổng giám đốc Lý Xuân Hải bị 8 năm còn các bị cáo khác chịu
án 2-4 năm tù.
Ngoài ra, nhóm 6 công ty của bầu Kiên còn vay nợ hơn 8.600 tỷ đồng ở ngân hàng ACB và đến nay ngân hàng này vẫn chưa giải quyết xong số dư nợ ấy (còn hơn 500 tỷ nữa). Biến cố bầu Kiên cũng khiến ACB lao đao trong một thời gian dài từ 2012, đến nay mới bắt đầu phục hồi.
Đại án tham nhũng tại Agribank
Vụ án xảy ra tại Agribank Nam Hà Nội với 18 bị cáo phần lớn là nguyên cán bộ lãnh đạo của ngân hàng Agribank. Theo VKS nhân dân tối cao, hành vi của các bị cáođã gây ảnh hưởng xấu đến việc thực hiện đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước về tài chính, làm mất lòng tin của nhân dân với hệ thống ngân hàng
Ngoài ra, nhóm 6 công ty của bầu Kiên còn vay nợ hơn 8.600 tỷ đồng ở ngân hàng ACB và đến nay ngân hàng này vẫn chưa giải quyết xong số dư nợ ấy (còn hơn 500 tỷ nữa). Biến cố bầu Kiên cũng khiến ACB lao đao trong một thời gian dài từ 2012, đến nay mới bắt đầu phục hồi.
Đại án tham nhũng tại Agribank
Vụ án xảy ra tại Agribank Nam Hà Nội với 18 bị cáo phần lớn là nguyên cán bộ lãnh đạo của ngân hàng Agribank. Theo VKS nhân dân tối cao, hành vi của các bị cáođã gây ảnh hưởng xấu đến việc thực hiện đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước về tài chính, làm mất lòng tin của nhân dân với hệ thống ngân hàng
Nguyên Tổng giám đốc Agribank Phạm Thanh Tân hầu tòa
18 bị cáo được đưa ra xét xử trong vụ đại án này và bị truy tố về 3 tội
danh: Vi phạm quy định về cho vay của các tổ chức tín dụng theo Điều 179
Bộ luật Hình sự, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ
theo Điều 281 Bộ luật Hình sự và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm
trọng theo Điều 285 Bộ luật Hình sự. Tổng số tiền các bị cáo gây thiệt
hại cho ngân hàng là gần 2.500 tỷ đồng.
Qua phần xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, cựu Tổng giám đốc Agribank bị án 22 năm tù, nguyên giám đốc Agribank Nam Hà Nội Phạm Thị Bích Lương 30 năm tù, các bị cáo còn lại từ 30 tháng đến 15 năm tù.
Vụ Phạm Công Danh và Ngân hàng Xây dựng
Tính đến thời điểm này thì vụ Phạm Công Danh mới là đại án lớn nhất với số tiền được xác định thiệt hại lên đến 18.000 tỷ đồng.
Ở giai đoạn 1, Phạm Công Danh, nguyên chủ tịch Ngân hàng Xây Dựng VNCB, Phan Thành Mai – nguyên tổng giám đốc cùng các đồng phạm nguyên là cán bộ ngân hàng, cán bộ tập đoàn Thiên Thanh đã thụ án tổng cộng 122 năm tù, trong đó Phạm Công Danh lĩnh án 30 năm.
Theo kết quả điều tra, từ tháng 12/2012 đến tháng 5/2014, Phạm Công Danh đã đề ra chủ trương, chỉ đạo, tổ chức phân công cho những nhân viên dưới quyền của VNCB và những nhân viên làm thuê tại Tập đoàn Thiên Thanh thực hiện nhiều hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại cho VNCB hơn 9.000 tỷ đồng.
Qua phần xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, cựu Tổng giám đốc Agribank bị án 22 năm tù, nguyên giám đốc Agribank Nam Hà Nội Phạm Thị Bích Lương 30 năm tù, các bị cáo còn lại từ 30 tháng đến 15 năm tù.
Vụ Phạm Công Danh và Ngân hàng Xây dựng
Tính đến thời điểm này thì vụ Phạm Công Danh mới là đại án lớn nhất với số tiền được xác định thiệt hại lên đến 18.000 tỷ đồng.
Ở giai đoạn 1, Phạm Công Danh, nguyên chủ tịch Ngân hàng Xây Dựng VNCB, Phan Thành Mai – nguyên tổng giám đốc cùng các đồng phạm nguyên là cán bộ ngân hàng, cán bộ tập đoàn Thiên Thanh đã thụ án tổng cộng 122 năm tù, trong đó Phạm Công Danh lĩnh án 30 năm.
Theo kết quả điều tra, từ tháng 12/2012 đến tháng 5/2014, Phạm Công Danh đã đề ra chủ trương, chỉ đạo, tổ chức phân công cho những nhân viên dưới quyền của VNCB và những nhân viên làm thuê tại Tập đoàn Thiên Thanh thực hiện nhiều hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại cho VNCB hơn 9.000 tỷ đồng.
Xét xử vụ Phạm Công Danh
Cũng liên quan đến ngân hàng Xây dựng, cơ quan điều tra còn khởi tố 4
cựu cán bộ của tổ giám sát đặt tại VNCB trong năm 2015 là các ông Hà
Tuấn Phước, nguyên Phó Giám đốc NHNN, Chi nhánh tỉnh Long An, nguyên tổ
trưởng tổ giám sát VNCB; Phạm Thế Tuân, nguyên tổ phó tổ giám sát VNCB,
thành viên Hội đồng thành viên VNCB cùng 2 thành viên tổ giám sát NHNN
là Ngô Văn Thanh, Phó phòng Kiểm tra, giám sát tuân thủ Ngân hàng Thương
mại cổ phần ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Long An và Lê Văn Thanh,
Chánh Thanh tra NHNN, Chi nhánh Long An.
Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an xác định hành vi thiếu trách nhiệm này của nguyên 4 cán bộ Tổ Giám sát nêu trên nguyên nhân chính dẫn đến hậu quả thiệt hại tài sản rất lớn tại VNCB. Trong số hơn 18.000 tỉ đồng mà Phạm Công Danh cùng đồng phạm đã rút ra có hơn 9.000 tỉ đồng có xin ý kiến Tổ Giám sát, việc làm này đã gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng tại VNCB.
Tiếp tục mở rộng vụ án ở VNCB, hồi đầu tháng 8 năm nay cơ quan điều tra tiếp tục khởi tố bắt tạm giam hai cựu lãnh đạo to nhất của Sacombank là ông Trầm Bê và ông Phan Huy Khang vì ký duyệt cho ông Phạm Công Danh vay trái quy định, gây thất thoát 1.800 tỷ đồng.
Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an xác định hành vi thiếu trách nhiệm này của nguyên 4 cán bộ Tổ Giám sát nêu trên nguyên nhân chính dẫn đến hậu quả thiệt hại tài sản rất lớn tại VNCB. Trong số hơn 18.000 tỉ đồng mà Phạm Công Danh cùng đồng phạm đã rút ra có hơn 9.000 tỉ đồng có xin ý kiến Tổ Giám sát, việc làm này đã gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng tại VNCB.
Tiếp tục mở rộng vụ án ở VNCB, hồi đầu tháng 8 năm nay cơ quan điều tra tiếp tục khởi tố bắt tạm giam hai cựu lãnh đạo to nhất của Sacombank là ông Trầm Bê và ông Phan Huy Khang vì ký duyệt cho ông Phạm Công Danh vay trái quy định, gây thất thoát 1.800 tỷ đồng.
Ông Trầm Bê
Cùng với hai người này còn có 23 bị can khác cũng bị khởi tố trong đó 16
người bị bát giam, 5 bị can được tại ngoại và một số bị can đang thi
hành án ở vụ khác, cùng với tội danh "Cố ý làm trái quy định của nhà
nước gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại 4 ngân hàng gồm: VNCB, Tiên
Phong Bank, BIDV và Sacombank.
Và mới đây nhất, vụ án mở rộng với diễn biến mới là khởi tố ông Đặng Thanh Bình, nguyên Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.
Vụ Hà Văn Thắm
Hà Văn Thắm và 50 đồng phạm đang được đưa ra xét xử (3 bị cáo được xử vắng mặt do bệnh nặng) với các hành vi tham ô, cố ý làm trái, làm sai quy định gây thiệt hại nghiêm trọng...tổng số tiền là hơn 2.000 tỷ đồng. Trong đó, hành vi cố ý làm trái là chi lãi suất ngoài trái quy định của Nhà nước gây thiệt hại cho OceanBank hơn 1.500 tỷ đồng.
Và mới đây nhất, vụ án mở rộng với diễn biến mới là khởi tố ông Đặng Thanh Bình, nguyên Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.
Vụ Hà Văn Thắm
Hà Văn Thắm và 50 đồng phạm đang được đưa ra xét xử (3 bị cáo được xử vắng mặt do bệnh nặng) với các hành vi tham ô, cố ý làm trái, làm sai quy định gây thiệt hại nghiêm trọng...tổng số tiền là hơn 2.000 tỷ đồng. Trong đó, hành vi cố ý làm trái là chi lãi suất ngoài trái quy định của Nhà nước gây thiệt hại cho OceanBank hơn 1.500 tỷ đồng.
Hà Văn Thắm tại tòa tháng 9/2017
Vụ án vẫn đang trong giai đoạn xét xử, nhưng là vụ án ghi nhận kỷ lục
mới về số người liên quan – tới hơn 720 người, cùng hơn 50 bị cáo. Số cá
nhân đã nhận lãi ngoài của OceanBank được xác định là hơn 51.000 người
và có 239 doanh nghiệp. Do thời gian điều tra đã hết, một số hành vi còn
được tách ra để xử lý ở các vụ án sau.
Liên quan vụ án này, một đại gia khác trong lĩnh vực ngân hàng là bà Hứa Thị Phấn cũng phải hầu tòa. Bà Phấn từng là chủ của Ngân hàng Đại Tín – Tiền thân của ngân hàng Xây dựng.
Ngoài ra, ngày 1/9 vừa qua, một loạt cựu lãnh đạo của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cũng bị khởi tố, trong đó có 2 người bị bắt giam, vì cố ý làm trái liên quan đến vụ Hà Văn Thắm.
Sau phiên xét xử lần này, vụ Hà Văn Thắm giai đoạn 2 sẽ tiếp tục với hàng loạt các cá nhân và doanh nghiệp lớn liên quan.
Liên quan vụ án này, một đại gia khác trong lĩnh vực ngân hàng là bà Hứa Thị Phấn cũng phải hầu tòa. Bà Phấn từng là chủ của Ngân hàng Đại Tín – Tiền thân của ngân hàng Xây dựng.
Ngoài ra, ngày 1/9 vừa qua, một loạt cựu lãnh đạo của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cũng bị khởi tố, trong đó có 2 người bị bắt giam, vì cố ý làm trái liên quan đến vụ Hà Văn Thắm.
Sau phiên xét xử lần này, vụ Hà Văn Thắm giai đoạn 2 sẽ tiếp tục với hàng loạt các cá nhân và doanh nghiệp lớn liên quan.
Tùng Lâm (tổng hợp)
Theo Trí thức trẻ
Theo Trí thức trẻ
Ngành ngân hàng, những bài học sau 8 năm… đại án
(ĐTCK) Kể từ khi Huỳnh Thị Huyền Như bị
bắt năm 2011 đến nay, ngành ngân hàng có thêm hàng loạt vụ án nghiêm
trọng với hàng trăm cán bộ phải hầu tòa và nhiều thương hiệu chìm nghỉm
trên thị trường.
Vào thời điểm 2010 - 2011, thông tin về việc bắt giữ các cán bộ cao cấp của ngân hàng, kết quả điều tra xác định số tiền thiệt hại đã gây chấn động dư luận và đặt ra nhiều câu hỏi. Chẳng hạn, trường hợp vụ án Huỳnh Thị Huyền Như, một trưởng phòng giao dịch của VietinBank đã chiếm đoạt gần 4.000 tỷ đồng và số tiền qua tay Huyền Như còn lớn hơn thế.
Nhiều ngân hàng như Maritime Bank (nay đổi tên thành MSB), TPBank, Navibank (nay là NCB)... và nhiều doanh nghiệp cùng dính líu tới vụ án này và cơ quan điều tra đã tách bớt các hành vi vi phạm để xử lý trong nhiều giai đoạn để đảm bảo thời hạn điều tra. Đến năm 2018, vụ án Huyền Như mới thực sự khép lại, trong suốt 8 năm đó, các phương tiện thông tin đại chúng vẫn thường xuyên cập nhật, đưa tin kết quả của vụ án theo từng giai đoạn.
Nếu vụ án Huyền Như có điểm nhấn là số tiền quá lớn và vấn đề bồi thường dân sự, thì vụ án xảy ra tại Ngân hàng Á Châu (ACB) lại thu hút sự quan tâm khi những lãnh đạo cao cấp nhất của Ngân hàng bị bắt giam. Không chỉ Phó chủ tịch Hội đồng sáng lập Nguyễn Đức Kiên (còn được gọi là bầu Kiên), mà cả Tổng giám đốc, các Phó tổng giám đốc của Ngân hàng cũng bị khởi tố, điều tra, xét xử.
Năm 2017, cựu Tổng giám đốc ACB Lý Xuân Hải đã chấp hành xong án phạt nhưng vẫn bị cấm đảm nhiệm các chức vụ trong ngành ngân hàng trong 5 năm. Trước lúc bị bắt và khởi tố, ông Lý Xuân Hải được xem là một trong những CEO thành công và nổi tiếng nhất trong giới ngân hàng Việt Nam. Với thâm niên làm Tổng giám đốc ACB từ năm 2005, ông Hải từng được bầu là "Lãnh đạo Ngân hàng xuất sắc nhất Việt Nam" 2007 và 2010.
Tiếp đó là hàng loạt vụ án đình đám của ngành ngân hàng như vụ án xảy ra tại OceanBank khiến cựu Chủ tịch HĐQT Hà Văn Thắm phải lĩnh án chung thân, 34 cán bộ ngân hàng nguyên là Giám đốc/Phó giám đốc các chi nhánh phải ra tòa. Vụ án này đến nay vẫn chưa hoàn toàn khép lại. Giai đoạn 2, liên quan đến các tổ chức, cá nhân nhận tiền chi lãi ngoài vẫn đang được các cơ quan tiến hành tố tụng điều tra xét xử, như vụ án xảy ra tại Viện Dầu khí Việt Nam, Công ty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn, Tổng công ty Khai thác và Thăm dò dầu khí (PVEP), Liên doanh Vietsovpetro...
Một vụ án khác có sự liên lụy rất lớn, đó là vụ án Phạm Công Danh. Năm 2014, 3 lãnh đạo của Ngân hàng Xây dựng (VNCB) gồm Phạm Công Danh, nguyên Chủ tịch HĐQT, Phan Thành Mai, nguyên Tổng giám đốc, Mai Hữu Khương, nguyên Giám đốc Chi nhánh Sài Gòn đã bị khởi tố, bắt tạm giam để phục vụ điều tra.
Giai đoạn 1 của vụ án, các cơ quan tiến hành tố tụng xác định khoản tiền thất thoát lên tới hơn 9.000 tỷ đồng với các hành vi lập khống hồ sơ thực hiện đề án Corebanking, ký hợp đồng khống thuê mặt bằng để rút tiền của ngân hàng, rút hơn 5.000 tỷ đồng không có chữ ký của khách hàng, lập hợp đồng mua bán khống để vay tiền của VNCB...
Năm 2017, Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng chỉ đạo cơ quan tiến hành tố tụng kết thúc điều tra, truy tố, xét xử 12 đại án kinh tế, trong đó có tới 5 đại án liên quan đến VNCB. Trong đó, giai đoạn 2 của vụ án có 3 ngân hàng liên quan gồm Sacombank, TPBank, BIDV, số thiệt hại được cáo trạng xác định là hơn 6.000 tỷ đồng. Ông Trầm Bê, nguyên Chủ tịch HĐQT Sacombank, bị khởi tố, bắt tạm giam và đưa ra xét xử. Ông Trần Bắc Hà, nguyên Chủ tịch HĐQT BIDV cũng bị bắt tạm giam để phục vụ điều tra.
Những vi phạm tại VNCB còn khiến một nguyên Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước bị bắt giam, điều tra, xét xử. Phạm vi vụ án cũng được kéo ngược về quá khứ, xem xét sai phạm của Ban lãnh đạo Ngân hàng Đại Tín - tiền thân của VNCB liên quan hành vi của bà Hứa Thị Phấn, cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng.
Trên quy định về thời hạn tố tụng, có thể thấy, ít nhất trong năm 2019 - 2020, ngành ngân hàng còn tiếp tục “dính” tới nhiều đại án. Những vụ án đã kết thúc giai đoạn tố tụng tại Tòa, nhưng vấn đề thi hành án còn khúc mắc, thậm chí dẫn đến những án kiện dân sự khác như trường hợp tranh chấp thi hành án của bầu Kiên, việc Công ty B&B khởi kiện Công ty cổ phần Đầu tư Á Châu (ACI), hay trường hợp Công ty cổ phần Tập đoàn Đại dương (OGC) với việc Doanh nghiệp tư nhân Hà Bảo yêu cầu hủy Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông...
Phiên tòa đã kết thúc nhưng còn nhiều vấn đề được dư luận quan tâm đọng lại. Chẳng hạn, tranh luận tài khoản tiền gửi, tài khoản thanh toán tại phiên tòa bầu Kiên, phiên tòa Huyền Như, hay câu chuyện của 34 giám đốc/phó giám đốc, trưởng phòng giao dịch của OceanBank, hay vấn đề xác định thiệt hại trong vụ án Phạm Công Danh...
Trong số đó, có nhiều vấn đề dư luận hay giới luật sư cho rằng, vẫn còn những điểm chưa thỏa đáng, nhưng cũng có những vấn đề mà phán quyết của Tòa án nhận được sự ủng hộ của nhiều bên, như câu chuyện 4.500 tỷ đồng trong vụ án Phạm Công Danh.
Hồ sơ vụ án thể hiện, có 4.500 tỷ đồng là tiền nộp mua cổ phần tăng vốn điều lệ khi VNCB dự kiến tăng vốn từ 3.000 tỷ đồng lên 7.500 tỷ đồng. Bao gồm, 4.000 tỷ đồng do 22 cá nhân nộp - lấy từ số tiền 4.700 tỷ đồng mà 12 công ty liên quan đến ông Danh vay vốn tại BIDV; 200 tỷ đồng là nguồn tiền vay tại TPBank được giải ngân vào tài khoản Công ty Trung Dung; 300 tỷ đồng xuất phát từ các cá nhân liên quan đến ông Danh nộp tiền, phần lớn là tiền vay từ chính VNCB. Sau đó, thủ tục tăng vốn điều lệ không thực hiện được, nên số tiền này đã không được sử dụng để tăng vốn điều lệ. Cơ quan điều tra xác định, trong số hơn 6.100 tỷ đồng thiệt hại của vụ án bao gồm cả số tiền 4.500 tỷ đồng nói trên.
Bên không muốn khấu trừ đưa ra lý do rằng, khoản tiền 4.500 tỷ đồng này đã được hòa chung vào nguồn vốn của VNCB, sau khi trở thành ngân hàng thuộc sở hữu nhà nước, thì ngân hàng không theo dõi số tiền này nữa. Đây là tiền không hợp pháp, VNCB đã bị âm vốn chủ sở hữu, nên khoản tiền 4.500 tỷ đồng cũng không còn...
Vấn đề là sau khi 4.500 tỷ đồng được nộp vào VNCB, thì số tiền đó vẫn nằm trong ngân hàng từ đó cho tới khi vụ án được đưa ra xét xử. VNCB (và sau này là CB) đã sử dụng vào nhiều mục đích như tăng dư nợ cho vay khách hàng, trả nợ vay Ngân hàng Nhà nước, trả tiền gửi khách hàng, trả tiền gửi, tiền vay các ngân hàng khác...
Nhiều ý kiến được nêu ra cho rằng, về nguyên tắc, nếu một doanh nghiệp không thực hiện tăng vốn, thì số tiền mà các nhà đầu tư nộp vào phải được trả lại cho họ. Trong trường hợp của VNCB nếu không trả lại thì phải được khấu trừ khỏi con số thiệt hại của vụ án. Dù có kháng nghị, kháng cáo, nhưng Tòa án vẫn giữ nguyên quyết định, thu hồi 4.500 tỷ đồng từ CB, khấu trừ hậu quả cho ông Danh.
Trong 8 năm qua, cùng với các đại án, câu chuyện rủi ro pháp lý trong kinh doanh nói chung và ngành ngân hàng nói riêng được quan tâm hơn bao giờ hết. Với quan điểm ngành ngân hàng là ngành đặc thù, có liên quan đến sự ổn định hệ thống nền kinh tế, nhiều thông tin, nhiều vấn đề thường được xem xét, cân nhắc ở mức độ thận trọng nhằm tránh ảnh hưởng lan rộng. Nhưng từ các vụ án, nhiều vấn đề đã bộc lộ và câu hỏi trách nhiệm của cơ quan quản lý cũng được mang tới nhiều phiên tòa.
Bên cạnh đó, nhân sự trong ngành ngân hàng không chỉ quan tâm mức lương, thưởng, mà còn buộc phải biết rủi ro pháp lý trong công tác hàng ngày, trong từng giao dịch thực hiện để tự rào chắn bản thân khỏi những rủi ro.
Chân dung người đàn bà trẻ, có tài dùng “chất xám” làm “chuyện động trời”
Huỳnh Thị Huyền Như (sinh năm 1978), có hộ khẩu thường trú tại phường 22, quận Bình Thạnh, TP.HCM vốn là một người phụ nữ được nhiều người ngưỡng mộ vì thành đạt và sở hữu trong tay khối tài sản hàng tỉ đồng từ khi còn rất trẻ.
Trước khi bị bắt và bị khởi tố với hai tội danh là “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức” (6/10/2011), Huyền Như được biết đến là Phó phòng quản lý rủi ro của Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam – Vietinbank (chi nhánh TP.HCM). Đồng thời, Như còn là Quyền Trưởng phòng Giao dịch Điện Biên Phủ, thành viên HĐQT Công ty CP chứng khoán Phương Đông (ORS) và là vợ của một Phó Giám đốc chi nhánh Ngân hàng Vietinbank.
Trên thị trường chứng khoán và bất động sản (những năm 2006 – 2007), Huyền Như từng được biết đến là một nữ đại gia “máu mặt” trong giới “lướt sóng” nhà đất và là khách hàng VIP của nhiều công ty chứng khoán.
Từ đầu năm 2007, khi còn là cán bộ tín dụng Vietinbank chi nhánh TP.HCM, Như đã vay hơn 200 tỉ đồng từ nhiều ngân hàng, tổ chức, cá nhân với lãi suất cao để đầu tư bất động sản tại TP.HCM, Đà Nẵng, Quảng Nam, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đà Lạt và An Giang
Huỳnh Thị Huyền Như
Giai đoạn 2009 – 2010 là lúc thị trường bất động sản và chứng khoán lao dốc thảm hại, việc làm ăn của Huyền Như lâm vào thế khó khăn và thua lỗ trầm trọng. Bất động sản hàng chục lô không bán được, cổ phiếu ôm lớn cũng không thể cắt lỗ ngay trong khi lãi “tín dụng đen” vẫn phải trả đều đặn hàng tháng. Cùng lúc đó là áp lực từ chính sách siết tín dụng và thắt chặt tiền tệ, khiến cho ngân hàng tạo sức ép lớn hơn với các khoản cho vay đã “đẩy” Huyền Như vào tình thế khốn đốn, mất khả năng thanh toán.
Áp lực chồng chất áp lực khi phải gánh các khoản nợ tiền tỉ hàng ngày vẫn “lãi mẹ đẻ lãi con” chính là nguyên nhân làm cho Huyền Như phải tìm mọi cách để “xoay tiền” và từ đây y hình thành ý nghĩ lừa đảo tiền gửi của khách hàng.
Quá trình lừa đảo trót lọt hàng ngàn tỉ đồng của Huỳnh Thị Huyền Như diễn ra như thế nào?
Giai đoạn từ tháng 3/2010 – 9/2011, lấy danh nghĩa huy động vốn cho Vietinbank, Huyền Như đã tiếp xúc với nhiều đơn vị và cá nhân để đặt vấn đề gửi tiền vào ngân hàng với lãi suất thỏa thuận cộng lãi suất thưởng từ 18 – 36%/năm. Để thực hiện âm mưu này, Huyền Như đã làm giả 8 con dấu, chữ ký, tài liệu và hợp đồng của nhiều đơn vị, cá nhân để lừa đảo gần 4.000 tỉ đồng.
Cụ thể, 8 con dấu Huyền Như làm giả là của các đơn vị: Vietinbank chi nhánh Nhà Bè, Công ty TNHH Đầu tư Phúc Vinh, Công ty CP đầu tư Thịnh Phát, Công ty Bảo hiểm Toàn Cầu, Công ty chứng khoán Saigonbank Berjaya…
8 con dấu giả này được Huyền Như sử dụng để đóng vào các tài liệu, giấy tờ giả dùng để mở tài khoản cho một số công ty tại Vietinbank TP.HCM, làm giả hợp đồng tiền gửi và phụ lục hợp đồng tại Vietinbank chi nhánh Nhà Bè hòng chiếm đoạt tài sản.
Bản thân là Quyền trưởng phòng giao dịch Điện Biên Phủ – Vietinbank TP.HCM, nắm rõ nghiệp vụ ngân hàng và có thẩm quyền phê duyệt lệnh chuyển tiền của chủ tài khoản từ ngân hàng đi các đơn vị, doanh nghiệp với hạn mức cao – 50 tỷ đồng/lệnh nên Như đã chiếm đoạt “trót lọt” số tiền hơn 3.900 tỉ đồng từ 4 ngân hàng, 9 công ty, 3 cá nhân.
Trong đó, các ngân hàng rơi vào “bẫy” của Huyền Như là: Ngân hàng Công thương Vietinbank, Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) – hơn 700 tỉ đồng, Ngân hàng TMCP Nam Việt (Navibank) – 200 tỷ đồng, Ngân hàng Quốc tế VIB, chi nhánh TP.HCM 180 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPB).
Ngoài ra, Huyền Như còn lợi dụng nhiều mối quan hệ của mình để thực hiện làm giả 127 lệnh chi, chiếm đoạt hơn 1500 tỷ đồng của ba công ty Phúc Thịnh, Thịnh Phát và Hưng Yên; Chiếm đoạt 50 tỷ đồng của hai cá nhân là bà Nguyệt và Bé Năm; Tự ý lập 16 thẻ tiết kiệm với số tiền hơn 81 tỷ và tự đứng tên khách hàng gửi tiền, làm giả 16 lệnh chi, giả chữ ký của 9 chủ thẻ tiết kiệm để rút tiền…
Trong số tiền chiếm đoạt được, Huyền Như dùng hơn 925 tỉ đồng để trả gốc các khoản nợ và các khoản lãi trong và ngoài hợp đồng.
Đối diện “vành móng ngựa”, chấm dứt cuộc sống xa hoa
Bị truy tố về tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” với hàng loạt thủ đoạn tinh vi như: Làm giả hợp đồng ủy thác đầu tư, làm giả chữ ký, giả hồ sơ mở tài khoản, giả lệnh chi…
Sau nhiều phiên xét xử, ngày 30/5/2018, Hội đồng xét xử phúc thẩm TAND Cấp cao TP.HCM đã ra phán quyết giữ y án sơ thẩm về tội danh và hình phạt đối với bị cáo Huỳnh Thị Huyền Như. Theo đó, Huỳnh Thị Huyền Như phải chịu mức án chung thân và tổng hợp các bản án là tù chung thân về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Ngoài ra, Huỳnh Thị Huyền Như còn phải thực hiện bồi thường hơn 1.000 tỉ đồng cho 5 doanh nghiệp bị y lừa đảo, chiếm đoạt tài sản và bị niêm phong toàn bộ tài sản để đảm bảo việc thi hành án.
Vào thời điểm 2010 - 2011, thông tin về việc bắt giữ các cán bộ cao cấp của ngân hàng, kết quả điều tra xác định số tiền thiệt hại đã gây chấn động dư luận và đặt ra nhiều câu hỏi. Chẳng hạn, trường hợp vụ án Huỳnh Thị Huyền Như, một trưởng phòng giao dịch của VietinBank đã chiếm đoạt gần 4.000 tỷ đồng và số tiền qua tay Huyền Như còn lớn hơn thế.
Nhiều ngân hàng như Maritime Bank (nay đổi tên thành MSB), TPBank, Navibank (nay là NCB)... và nhiều doanh nghiệp cùng dính líu tới vụ án này và cơ quan điều tra đã tách bớt các hành vi vi phạm để xử lý trong nhiều giai đoạn để đảm bảo thời hạn điều tra. Đến năm 2018, vụ án Huyền Như mới thực sự khép lại, trong suốt 8 năm đó, các phương tiện thông tin đại chúng vẫn thường xuyên cập nhật, đưa tin kết quả của vụ án theo từng giai đoạn.
Nếu vụ án Huyền Như có điểm nhấn là số tiền quá lớn và vấn đề bồi thường dân sự, thì vụ án xảy ra tại Ngân hàng Á Châu (ACB) lại thu hút sự quan tâm khi những lãnh đạo cao cấp nhất của Ngân hàng bị bắt giam. Không chỉ Phó chủ tịch Hội đồng sáng lập Nguyễn Đức Kiên (còn được gọi là bầu Kiên), mà cả Tổng giám đốc, các Phó tổng giám đốc của Ngân hàng cũng bị khởi tố, điều tra, xét xử.
Năm 2017, cựu Tổng giám đốc ACB Lý Xuân Hải đã chấp hành xong án phạt nhưng vẫn bị cấm đảm nhiệm các chức vụ trong ngành ngân hàng trong 5 năm. Trước lúc bị bắt và khởi tố, ông Lý Xuân Hải được xem là một trong những CEO thành công và nổi tiếng nhất trong giới ngân hàng Việt Nam. Với thâm niên làm Tổng giám đốc ACB từ năm 2005, ông Hải từng được bầu là "Lãnh đạo Ngân hàng xuất sắc nhất Việt Nam" 2007 và 2010.
Tiếp đó là hàng loạt vụ án đình đám của ngành ngân hàng như vụ án xảy ra tại OceanBank khiến cựu Chủ tịch HĐQT Hà Văn Thắm phải lĩnh án chung thân, 34 cán bộ ngân hàng nguyên là Giám đốc/Phó giám đốc các chi nhánh phải ra tòa. Vụ án này đến nay vẫn chưa hoàn toàn khép lại. Giai đoạn 2, liên quan đến các tổ chức, cá nhân nhận tiền chi lãi ngoài vẫn đang được các cơ quan tiến hành tố tụng điều tra xét xử, như vụ án xảy ra tại Viện Dầu khí Việt Nam, Công ty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn, Tổng công ty Khai thác và Thăm dò dầu khí (PVEP), Liên doanh Vietsovpetro...
Một vụ án khác có sự liên lụy rất lớn, đó là vụ án Phạm Công Danh. Năm 2014, 3 lãnh đạo của Ngân hàng Xây dựng (VNCB) gồm Phạm Công Danh, nguyên Chủ tịch HĐQT, Phan Thành Mai, nguyên Tổng giám đốc, Mai Hữu Khương, nguyên Giám đốc Chi nhánh Sài Gòn đã bị khởi tố, bắt tạm giam để phục vụ điều tra.
Giai đoạn 1 của vụ án, các cơ quan tiến hành tố tụng xác định khoản tiền thất thoát lên tới hơn 9.000 tỷ đồng với các hành vi lập khống hồ sơ thực hiện đề án Corebanking, ký hợp đồng khống thuê mặt bằng để rút tiền của ngân hàng, rút hơn 5.000 tỷ đồng không có chữ ký của khách hàng, lập hợp đồng mua bán khống để vay tiền của VNCB...
Năm 2017, Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng chỉ đạo cơ quan tiến hành tố tụng kết thúc điều tra, truy tố, xét xử 12 đại án kinh tế, trong đó có tới 5 đại án liên quan đến VNCB. Trong đó, giai đoạn 2 của vụ án có 3 ngân hàng liên quan gồm Sacombank, TPBank, BIDV, số thiệt hại được cáo trạng xác định là hơn 6.000 tỷ đồng. Ông Trầm Bê, nguyên Chủ tịch HĐQT Sacombank, bị khởi tố, bắt tạm giam và đưa ra xét xử. Ông Trần Bắc Hà, nguyên Chủ tịch HĐQT BIDV cũng bị bắt tạm giam để phục vụ điều tra.
Những vi phạm tại VNCB còn khiến một nguyên Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước bị bắt giam, điều tra, xét xử. Phạm vi vụ án cũng được kéo ngược về quá khứ, xem xét sai phạm của Ban lãnh đạo Ngân hàng Đại Tín - tiền thân của VNCB liên quan hành vi của bà Hứa Thị Phấn, cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng.
Trên quy định về thời hạn tố tụng, có thể thấy, ít nhất trong năm 2019 - 2020, ngành ngân hàng còn tiếp tục “dính” tới nhiều đại án. Những vụ án đã kết thúc giai đoạn tố tụng tại Tòa, nhưng vấn đề thi hành án còn khúc mắc, thậm chí dẫn đến những án kiện dân sự khác như trường hợp tranh chấp thi hành án của bầu Kiên, việc Công ty B&B khởi kiện Công ty cổ phần Đầu tư Á Châu (ACI), hay trường hợp Công ty cổ phần Tập đoàn Đại dương (OGC) với việc Doanh nghiệp tư nhân Hà Bảo yêu cầu hủy Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông...
Phiên tòa đã kết thúc nhưng còn nhiều vấn đề được dư luận quan tâm đọng lại. Chẳng hạn, tranh luận tài khoản tiền gửi, tài khoản thanh toán tại phiên tòa bầu Kiên, phiên tòa Huyền Như, hay câu chuyện của 34 giám đốc/phó giám đốc, trưởng phòng giao dịch của OceanBank, hay vấn đề xác định thiệt hại trong vụ án Phạm Công Danh...
Trong số đó, có nhiều vấn đề dư luận hay giới luật sư cho rằng, vẫn còn những điểm chưa thỏa đáng, nhưng cũng có những vấn đề mà phán quyết của Tòa án nhận được sự ủng hộ của nhiều bên, như câu chuyện 4.500 tỷ đồng trong vụ án Phạm Công Danh.
Hồ sơ vụ án thể hiện, có 4.500 tỷ đồng là tiền nộp mua cổ phần tăng vốn điều lệ khi VNCB dự kiến tăng vốn từ 3.000 tỷ đồng lên 7.500 tỷ đồng. Bao gồm, 4.000 tỷ đồng do 22 cá nhân nộp - lấy từ số tiền 4.700 tỷ đồng mà 12 công ty liên quan đến ông Danh vay vốn tại BIDV; 200 tỷ đồng là nguồn tiền vay tại TPBank được giải ngân vào tài khoản Công ty Trung Dung; 300 tỷ đồng xuất phát từ các cá nhân liên quan đến ông Danh nộp tiền, phần lớn là tiền vay từ chính VNCB. Sau đó, thủ tục tăng vốn điều lệ không thực hiện được, nên số tiền này đã không được sử dụng để tăng vốn điều lệ. Cơ quan điều tra xác định, trong số hơn 6.100 tỷ đồng thiệt hại của vụ án bao gồm cả số tiền 4.500 tỷ đồng nói trên.
Bên không muốn khấu trừ đưa ra lý do rằng, khoản tiền 4.500 tỷ đồng này đã được hòa chung vào nguồn vốn của VNCB, sau khi trở thành ngân hàng thuộc sở hữu nhà nước, thì ngân hàng không theo dõi số tiền này nữa. Đây là tiền không hợp pháp, VNCB đã bị âm vốn chủ sở hữu, nên khoản tiền 4.500 tỷ đồng cũng không còn...
Vấn đề là sau khi 4.500 tỷ đồng được nộp vào VNCB, thì số tiền đó vẫn nằm trong ngân hàng từ đó cho tới khi vụ án được đưa ra xét xử. VNCB (và sau này là CB) đã sử dụng vào nhiều mục đích như tăng dư nợ cho vay khách hàng, trả nợ vay Ngân hàng Nhà nước, trả tiền gửi khách hàng, trả tiền gửi, tiền vay các ngân hàng khác...
Nhiều ý kiến được nêu ra cho rằng, về nguyên tắc, nếu một doanh nghiệp không thực hiện tăng vốn, thì số tiền mà các nhà đầu tư nộp vào phải được trả lại cho họ. Trong trường hợp của VNCB nếu không trả lại thì phải được khấu trừ khỏi con số thiệt hại của vụ án. Dù có kháng nghị, kháng cáo, nhưng Tòa án vẫn giữ nguyên quyết định, thu hồi 4.500 tỷ đồng từ CB, khấu trừ hậu quả cho ông Danh.
Trong 8 năm qua, cùng với các đại án, câu chuyện rủi ro pháp lý trong kinh doanh nói chung và ngành ngân hàng nói riêng được quan tâm hơn bao giờ hết. Với quan điểm ngành ngân hàng là ngành đặc thù, có liên quan đến sự ổn định hệ thống nền kinh tế, nhiều thông tin, nhiều vấn đề thường được xem xét, cân nhắc ở mức độ thận trọng nhằm tránh ảnh hưởng lan rộng. Nhưng từ các vụ án, nhiều vấn đề đã bộc lộ và câu hỏi trách nhiệm của cơ quan quản lý cũng được mang tới nhiều phiên tòa.
Bên cạnh đó, nhân sự trong ngành ngân hàng không chỉ quan tâm mức lương, thưởng, mà còn buộc phải biết rủi ro pháp lý trong công tác hàng ngày, trong từng giao dịch thực hiện để tự rào chắn bản thân khỏi những rủi ro.
Bùi Trang (tinnhanhchungkhoan.vn)
Huỳnh Thị Huyền Như là ai? “Đại án” chấn động lịch sử Ngân hàng
Với nhiều thủ đoạn và mánh khóe, Huỳnh Thị Huyền Như, nguyên là Phó phòng quản lý rủi ro Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank), chi nhánh TP.HCM đã chiếm đoạt hơn 4.911 tỷ đồng của 9 công ty, 4 ngân hàng và 3 cá nhân, tạo ra “đại án ngân hàng” gây chấn động dư luận.Chân dung người đàn bà trẻ, có tài dùng “chất xám” làm “chuyện động trời”
Huỳnh Thị Huyền Như (sinh năm 1978), có hộ khẩu thường trú tại phường 22, quận Bình Thạnh, TP.HCM vốn là một người phụ nữ được nhiều người ngưỡng mộ vì thành đạt và sở hữu trong tay khối tài sản hàng tỉ đồng từ khi còn rất trẻ.
Trước khi bị bắt và bị khởi tố với hai tội danh là “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức” (6/10/2011), Huyền Như được biết đến là Phó phòng quản lý rủi ro của Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam – Vietinbank (chi nhánh TP.HCM). Đồng thời, Như còn là Quyền Trưởng phòng Giao dịch Điện Biên Phủ, thành viên HĐQT Công ty CP chứng khoán Phương Đông (ORS) và là vợ của một Phó Giám đốc chi nhánh Ngân hàng Vietinbank.
Trên thị trường chứng khoán và bất động sản (những năm 2006 – 2007), Huyền Như từng được biết đến là một nữ đại gia “máu mặt” trong giới “lướt sóng” nhà đất và là khách hàng VIP của nhiều công ty chứng khoán.
Từ đầu năm 2007, khi còn là cán bộ tín dụng Vietinbank chi nhánh TP.HCM, Như đã vay hơn 200 tỉ đồng từ nhiều ngân hàng, tổ chức, cá nhân với lãi suất cao để đầu tư bất động sản tại TP.HCM, Đà Nẵng, Quảng Nam, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đà Lạt và An Giang
Huỳnh Thị Huyền Như
Giai đoạn 2009 – 2010 là lúc thị trường bất động sản và chứng khoán lao dốc thảm hại, việc làm ăn của Huyền Như lâm vào thế khó khăn và thua lỗ trầm trọng. Bất động sản hàng chục lô không bán được, cổ phiếu ôm lớn cũng không thể cắt lỗ ngay trong khi lãi “tín dụng đen” vẫn phải trả đều đặn hàng tháng. Cùng lúc đó là áp lực từ chính sách siết tín dụng và thắt chặt tiền tệ, khiến cho ngân hàng tạo sức ép lớn hơn với các khoản cho vay đã “đẩy” Huyền Như vào tình thế khốn đốn, mất khả năng thanh toán.
Áp lực chồng chất áp lực khi phải gánh các khoản nợ tiền tỉ hàng ngày vẫn “lãi mẹ đẻ lãi con” chính là nguyên nhân làm cho Huyền Như phải tìm mọi cách để “xoay tiền” và từ đây y hình thành ý nghĩ lừa đảo tiền gửi của khách hàng.
Quá trình lừa đảo trót lọt hàng ngàn tỉ đồng của Huỳnh Thị Huyền Như diễn ra như thế nào?
Giai đoạn từ tháng 3/2010 – 9/2011, lấy danh nghĩa huy động vốn cho Vietinbank, Huyền Như đã tiếp xúc với nhiều đơn vị và cá nhân để đặt vấn đề gửi tiền vào ngân hàng với lãi suất thỏa thuận cộng lãi suất thưởng từ 18 – 36%/năm. Để thực hiện âm mưu này, Huyền Như đã làm giả 8 con dấu, chữ ký, tài liệu và hợp đồng của nhiều đơn vị, cá nhân để lừa đảo gần 4.000 tỉ đồng.
Cụ thể, 8 con dấu Huyền Như làm giả là của các đơn vị: Vietinbank chi nhánh Nhà Bè, Công ty TNHH Đầu tư Phúc Vinh, Công ty CP đầu tư Thịnh Phát, Công ty Bảo hiểm Toàn Cầu, Công ty chứng khoán Saigonbank Berjaya…
8 con dấu giả này được Huyền Như sử dụng để đóng vào các tài liệu, giấy tờ giả dùng để mở tài khoản cho một số công ty tại Vietinbank TP.HCM, làm giả hợp đồng tiền gửi và phụ lục hợp đồng tại Vietinbank chi nhánh Nhà Bè hòng chiếm đoạt tài sản.
Bản thân là Quyền trưởng phòng giao dịch Điện Biên Phủ – Vietinbank TP.HCM, nắm rõ nghiệp vụ ngân hàng và có thẩm quyền phê duyệt lệnh chuyển tiền của chủ tài khoản từ ngân hàng đi các đơn vị, doanh nghiệp với hạn mức cao – 50 tỷ đồng/lệnh nên Như đã chiếm đoạt “trót lọt” số tiền hơn 3.900 tỉ đồng từ 4 ngân hàng, 9 công ty, 3 cá nhân.
Trong đó, các ngân hàng rơi vào “bẫy” của Huyền Như là: Ngân hàng Công thương Vietinbank, Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) – hơn 700 tỉ đồng, Ngân hàng TMCP Nam Việt (Navibank) – 200 tỷ đồng, Ngân hàng Quốc tế VIB, chi nhánh TP.HCM 180 tỷ đồng, Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPB).
Ngoài ra, Huyền Như còn lợi dụng nhiều mối quan hệ của mình để thực hiện làm giả 127 lệnh chi, chiếm đoạt hơn 1500 tỷ đồng của ba công ty Phúc Thịnh, Thịnh Phát và Hưng Yên; Chiếm đoạt 50 tỷ đồng của hai cá nhân là bà Nguyệt và Bé Năm; Tự ý lập 16 thẻ tiết kiệm với số tiền hơn 81 tỷ và tự đứng tên khách hàng gửi tiền, làm giả 16 lệnh chi, giả chữ ký của 9 chủ thẻ tiết kiệm để rút tiền…
Trong số tiền chiếm đoạt được, Huyền Như dùng hơn 925 tỉ đồng để trả gốc các khoản nợ và các khoản lãi trong và ngoài hợp đồng.
Đối diện “vành móng ngựa”, chấm dứt cuộc sống xa hoa
Bị truy tố về tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” với hàng loạt thủ đoạn tinh vi như: Làm giả hợp đồng ủy thác đầu tư, làm giả chữ ký, giả hồ sơ mở tài khoản, giả lệnh chi…
Sau nhiều phiên xét xử, ngày 30/5/2018, Hội đồng xét xử phúc thẩm TAND Cấp cao TP.HCM đã ra phán quyết giữ y án sơ thẩm về tội danh và hình phạt đối với bị cáo Huỳnh Thị Huyền Như. Theo đó, Huỳnh Thị Huyền Như phải chịu mức án chung thân và tổng hợp các bản án là tù chung thân về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Ngoài ra, Huỳnh Thị Huyền Như còn phải thực hiện bồi thường hơn 1.000 tỉ đồng cho 5 doanh nghiệp bị y lừa đảo, chiếm đoạt tài sản và bị niêm phong toàn bộ tài sản để đảm bảo việc thi hành án.
Theo: Báo kinhtenongthon.com.vn
Comments
Post a Comment